Prěni pad Bena-Marije Šěcy

Bě ćma, zyma a so miholeše. Swojej ruce zary hłuboko do ćmoweho kabata a běžeše runu smuhu domoj. Jeho nichtó njehonješe, njeměješe stracha. Nóhaj, znajmjeńša nic, hdyž kužmotowe začuće w žołdku sobu njeličeše. A tuž so wón hdys a hdys wobroći, ale jenož spěšnje a skradźu, potajkim bjez toho, zo by to snadź přesćěhowar pytnył. Ženje nikoho njewuhlada, ale w swojich nutrinach čuješe, zo jeho něchtó wobkedźbuje. Włosy jemu ze stracha njestawachu, ale cyle derje jemu tež njebě. A tak kročeše ćim krućišo po Budyskich hasach stareho města. Pjenkaj jeho črijow klepotaštej na hładkich plesternakach. Druhdy so tróšku wobsuny, ale stajnje so w prawym wokomiku wotpopadny. Bě nimale sam na hasach. Jenož hdys a hdys wuhlada črjódu młodostnych, kotřiž pak z abo do korčmy dźěchu – hač dźěchu z abo do, spózna na chabłatosći respektiwnje njechabłatosći krokow a kak wótře so młodostni rozmołwjachu. Přemyslowaše, hdy bě sam zašły raz w korčmje pobył. Haj, srjedu ze Zaru. Dźensa bě sobota a wón ćěrješe sam přez město kaž zo bychu jeho duchi honili. Erik njebě duch, ale přijomny wón jemu tež njebě. W srjedźowěku bychu jeho zawěsće za blišeho čerta měli – a jeli nic to, tak by znajmjeńša rěkało, zo je na njeho chodojta pohladała. Erik měješe za Benowy słód přezelenej woči, přeswětłu kožu, přećmowe włosy a so přežónsce hibaše. Wón rěčeše pomału, kaž zo njeby směł připosłuchar ani sady, słowčka, złóžki a nanajmjeńšeje intonacije skomdźić, wosebje nic jako so rozžohnowaštaj a wón so na dompuć do ćmoweje nocy poda. Stajnje zaso mysleše na poslednje Erikowe słowa, jako so jeho sćin přez mutne měšćanske laterny podlěšowaše a skrótšowaše. „Woheń B 4 Taus“ steješe na małej cedelce. Hódančko měješe rozjasnić – a to tak spěšnje kaž móžno, wšako chcyše prěni być.

Mjeztym dźěše zamysleny po schodach do swojeho bydlenja, wotamkny durje, zaswěći swěcu, wuzu sej črije a sleče sej kabat. Skónčnje bě sam. Sedźeše w swojim wulkim křesle při pisanskim blidźe a přemyslowaše, što by móhło hódančko “Woheń B 4 Taus” rěkać. Ze swojich dnjowno-nócnych sonow zjědźe, jako nadobo jeho handy klinkaše. “Inspektor Beno-Marija Šěca”, wuprasny rozhorjeny swoje mjeno do handyja. Mjezwočo so jemu wujasni. Na tamnym boku bě Zara. Wona njebě jenož kolegina a w jeho wočach drje nic tak přewšo rjana, ale za to wosebje inteligentna žona. Wona bě jemu w zašłym času stajnje pomhała hódančka wuhódać. Prěni raz njejstaj prašenčko w běhu třoch dnjow – to bě časowy limit –  wuhódałoj, dokelž mysleštaj, zo chce něchtó z policiju žortować. Hórke přesłapjenje sćěhowaše na pjatym dnju, jako Zara přez připad worješk złupa. Ale to bě hižo přepozdźe. Na wuhódanym městnje, na hrajkanišću při Michałskej cyrkwi, namakachu mortwu dwanaćelětnu holcu. Wot toho časa policija hóda, zo njeby so dalše mordarstwo stało. A tak so honjeńca za njeznatym hižo měsac ćehnješe. Jeli njewuhóda policija, potajkim Beno-Marija a Zara, hódančko – katastrofa; jeli wuhóda, sćěhuje dalši worjech. Prěnje prašenja njeběchu tak ćežke, nanajhusćišo je móhła Benowa wowka dale pomhać. Bě hnydom zhódała, zo stej to Běło- a Čornobóh, jako Beno jej hódančko přičita. “Stej wulkej horje łužiskej, kiž z wjerchomaj so strowitej.” – “To je z Wjelowych Worješkow”, wona praji, “te smy jako dźěći nimale wodnjo a w nocy hódali. Maš hišće jedne hódančko?” so wona hišće prašeše, ale Beno zapiny hižo swój laptop, dokelž dyrbješe w třoch w chatroomje pod www.snacha.de prawu wotmołwu napisanu měć. Bě pjeć do třoch. Haj, tehdy bě to derje běžało. Žane mordarstwo. Tež přichodne hódančka bě stajnje wowka wuhódała, wšako znješe Worješki z hłowy, kaž so wukopa. Ale po pjatym hódančku bě Beno rozwólny, kajkosć, kotraž jemu hustohdy njelubozne sćěhi wobradźeše, a napisa za wuhódančkom “Wjela, Worješki”. Wot toho časa trapjer wo wjele češe prašenja staješe, tajke kaž “Woheń B 4 Taus”.

“Haaalooo”, wołaše Zara do słuchatka. Beno wujědźe ze sona. “Ow, wodaj. Zwjeselich so runje na spočatku pada, jako běchu hódančka hišće hódančka a nic tajke katastrofy kaž nětko”, wón praji. Zara zdychny a měnješe: “Pój, hórje hač 'Hdźe bydli spisar zeleneje biblije?' njemóže tola być.” “Ju, móže. Słuchaj: Woheń B 4 Taus.” Mjelčenje. Po chwilce praji Zara: “Nochceš dale rěčeć? Hdźe je prašenje?” “To wono bě.” “Yhh.” “Nochceš ke mni přijěć? Mamoj tola jenož hač do wutory nocy w jědnaćich chwile.” “Ně. Je hižo po połnocy. Njemyslu sej, zo hišće něšto wuslědźimoj. Zetkamoj so jutře rano na rewěrje.” Bena to mjerzaše, wšako nadźiješe so připódla na horcu nócku. Ale Zara wosta kruta a po třećim “ně” wón přizwoli a hnydom slubi, zo přinjese k snědani całty na rewěr.

Wězo njemóžeše ani wón ani Zara hnydom wusnyć. Wobaj přemyslowaštaj, što by móhło so za hódančkom “Woheń B 4 Taus” chować. “Što rěka Taus?” sej Zara praji a pohlada do leksikona. Tam namaka pak jenož Taunus a Taurus. Beno googlowaše a namaka mjez druhim, zo rěka někajki awstriski politikar tak a zo eksistuje w Čěskej městačko Domažlice, kotrež mjenuje so němsce Taus. Pod B 4 móžeše sej młody inspektor wjele předstajić: jendźelsce rěkaše to “be for”, snadź běše tež dróha měnjena abo rjadowanja 4 B? Zara tukaše samo na někajke koordinaty w atlasu, ale w kotrym atlasu. Nichtó z njeju njemóžeše sej předstajić, zo hódančko wuhódataj a tak wobaj z ćežkimi myslemi skónčnje tola hišće wusnyštaj.

Zara bě kofej zwariła. Beno přińdźe, kaž přeco, poł hodźiny přepozdźe, ale z całtami. Napisaštaj sej na łopjeno wšitke dotalne informacije, tež najbóle błudne myslički, zo móže pod B 4 tež wulkosć papjery měnjena być abo zo je woheń symbol za chodojtypalenje a z tym symbol za serbske nałožki. “Ja njewěm wjace dale”, praji po třoch hodźinach Beno. Zara pak na njeho kruće pohlada a wotmołwi: “Njemóžemoj hižo nětko wótku do žita ćisnyć. Dyrbimoj najbłudniše ideje wurjadować.” “Okay, naš podhladny abo snadź tež podhladna je hač dotal jenož hódančka ze serbskim poćahom stajił respektiwnje stajiła. Bych prajił, zo awstriskeho politikarja wurjadujemoj a tohorunja ideju, zo móhło B 4 jendźelski woznam měć.” Zara nygaše, ale praji: “Nadźijam so, zo sej tak puće njezastajimoj. Ale někak dyrbimoj swoje slědźenje koncentrować. Wosebje, dokelž přeco hišće njewěmoj, što ma słowo woheń rěkać.” “Snadź jednorje woheń, na přikład 'Woheń w rjadowni B 4 w Taus'.” “Potom pak bychmy w Čěskej byli.” “Trjechi. Abo: “Woheń na dróze B 4 pola... Ach, ja tola tež njewěm.” “Snadź je B 4 tola někajka koordinata.” “Ale w kotrym atlasu měli hladać?” “W někajkim łužiskim, wšako... ty tola wěš.” “Haj. Ale ja njebych wědźał, zo mamy někajki standardny atlas za Łužicu.” “Ja tež nic. Ale zawěsće dyrbi namaj, jeli so wšitko docyła tak ma, słowo woheń k wuslědkej dopomhać.” “Ach, ja njewěm. Je mjeztym hižo zaso wječor. A mój njejsmoj ničo jědłoj. Jeli smój dale takle žiwaj, móže sej naš trapjer hódančce za naš rewěr wumyslić, bjez toho, zo tutej něchtó wuhóda.” “Maš prawje, wostajimoj to dźensa. Póńdźemoj domoj.” “Přeprošu će k wječeri.” “Ja nochu do žanoho hosćenca.” “Přeprošu će k sebi domoj.” “Ně, dźakuju.” “Čehodla sy napřećo mi tak, tak...” “Kak?” “Nó haj, ty spytaš so stajnje wuwinyć. Hižo zašłu srjedu sym će dyrbjał přerěčeć, zo ze mnu jěsć dźeš.” Zara na Bena chutnje pohlada, so tróšku posmja a šeptny jemu do wucha: “Beno, wěš. Je cyle powšitkownje na tutym rewěrje znate, zo spytaš kóždu, ale tež woprawdźe kóždu žonu do łoža dóstać. A dokelž sy tak šikwany, poprawom zdwórliwy a kóždy wě, zo sy samo tež hišće dobry inspektor, sy za mnohich jara přićahliwy, tež za mnje. Ale hladajo na twój žónski hobby chcu so sama škitać. Tohodla spjećuju so abo – kaž ty to prajiš – wuwinu so situacijam, hdyž by móhł mje přelochko přerěčeć.” Beno bě cyły čas měrnje a z napoł wočinjenej hubu Zarje připosłuchał. Nětko hladaše kaž pleps na nju a móžeše jenož hišće wujakotać: “To, to tola njetrjechi.” Zara stupi so před nim, hladaše jemu do wočow, wza prawu ruku horje a praji: “Mój luby. Ty sy nětko lěto na tutym rewěrje. A byrnjež sy runje hakle 30 lět, sy hižo inspektor a sy woprawdźe hižo wjele padow derje wujasnił. Lětsa pak sy měł tež přewšo wysoku žónsku přetrjebu, jeli směm to raz takle rjec.” Benej wosta huba wočinjena. Wón wědźeše, zo njeje runje jara zlutniwje ze žónskimi wobchadźał. “Hnydom w prěnim měsacu z Beatu, potom Anja, na to Majka a před měsacom Jana. Njewěm wšak, kak wjele sy hišće zwonka rewěra měł. Ale wothladajo wot tuteje čorneje ličby, je mi to přeco hišće kusk přewjele.” Zara so na pjenku zwjertny a wostaji Bena w běrowje stejo. Beno so pomału zhraba. “Waw. Tu holcu chcu ja měć.”

Zara bě mjeztym na dompuću. Bě rozpjeršena, dokelž je skónčnje Benej prajiła, što wo nim mysli. Hłupe jenož bě, zo so jej wón woprawdźe lubješe. Hižo jeho mjeno bě njewšědne: Beno-Marija Šěca. Ale tajkeho kadlu njeby ženje za sebje měć móhła. Stajnje by za druhimi suknjemi hladał a druhe suknje bychu za nim hladałe. A na tajkeho zajaca njeměješe Zara ani šćipki lóšta. Jeje sotra Kira jej wot njeho tež wotradźowaše. Wona jeho pječa derje znaješe. Zwotkel, to wona wjace njewě, praji sama. “Spodźiwnje, spodźiwnje”, Zara při sebi šeptaše. A dokelž bě runje w bliskosći sotřineho bydlenja, wotboči nalěwo, dźěše někotre metry po hórce, stupi k ćmowozelenym, ćežkim, drjewjanym durjam a zaklinka. Někoter sekundy pozdźišo škrěčeše přez rěčensku připrawu: “Haaalooo, jow jo Ma-a-aks! Štó da myli?” “Tu je rumpodich”, Zara z hłubokim hłosom wotmołwi a dyrbješe so na to hnydom smjeć. “Ćeta Zara!” wołaše Maks do připrawy a wočini jej durje. W zamku skrótka pošwórča, Zara stupi do wochěže a kročeše po schodach. “Zo dyrbja stajnje wšitcy cyle horka bydlić, njerozumju”, sej wona šeptaše, byrnjež měješe sama bydlenčko direktnje pod třěchu, dokelž nochcyše, zo jej nichtó na hłowje tepta. Sotra Kira steješe hižo w bydlenskich durjach a Zaru wočakowaše.